Bệnh vảy nến là gì? và thuốc chữa vảy nến hiệu quả là mối quan tâm hàng đầu của mọi bệnh nhân. Đây là một trong những bệnh da liễu phổ biến ở Việt Nam, theo tài liệu của bộ môn Da liễu Đại học Y Hà Nội thì khoảng 1,5% dân số Việt Nam mắc phải bệnh vảy nến. Mặc dù bệnh`rất lành tính, nhưng lại phát triển thành mãn tính, và hay tái phát, việc điều trị vảy nến rất khó khăn. Vì thế bệnh gây ra ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe và tinh thần bệnh nhân.
Có thể bạn quan tâm:
Bệnh vảy nến là gì? các loại thuốc chữa vảy nến hiệu quả
Vảy nến là một bệnh da di truyền, bệnh nằm im trên cơ thể bệnh nhân khi cho đến khi được kích hoạt bởi các yếu tố như lối sống và chế độ ăn uống.
Bệnh vảy nến là do rối loạn biệt hóa lành tính tế bào thượng bì. Ở mỗi người đều diễn ra quá trình tái tạo da các tế bào da cũ chết đi các tế bào da mới thay thế. Tuy nhiên, với người mắc bệnh vảy nến quá trình này diễn ra nhanh hơn gấp 10 lần, đây là hiện tượng tăng sinh tế bào . Do quá trình này diễn ra quá nhanh nên các tế bào da cũ chưa kịp bong hết các tế bào da mới đã được sinh ra. Chúng chồng chất lên nhau tạo thành các mảng dày đỏ và có vảy trắng. Do đó thuốc chữa vảy nến chủ yếu là thuốc bạt sừng bong vảy và dưỡng ẩm
Đây là bệnh ngoài da mãn tính có thể gặp ở mọi lứa tuổi và cả giới.
thuốc chữa da bị vảy nến
Cơ chế sinh bệnh
Căn nguyên sinh bệnh vẩy nến còn chưa sáng tỏ nhưng trong rất nhiều tài liệu đều cho rằng bệnh là do di truyền và các rối loạn miễn dịch trong cơ thể. Một số nguyên nhân bệnh vảy nến khác như: stress, nhiễm khuẩn, khí hậu, thời tiết cũng tham gia vào quá trình khởi phát bệnh và làm bệnh tiến triển trầm trọng hơn. Khi sử dụng thuốc chữa vảy nến muốn bệnh chóng thuyên giảm bệnh nhân nên chú ý tới một số yếu tố đó để việc chữa trị được hiệu quả hơn.
>>> Gửi hình ảnh về bệnh để được chẩn đoán online miễn phí
Các biểu hiện lâm sàng của vảy nến
Các tổn thương ở da
Khi da bị vảy nến bệnh nhân sẽ xuất hiện các đám da đỏ, có giới hạn rõ ràng, nền cộm gồ hơi cao lên bề mặt da, trên bề mặt da phủ nhiều vảy trắng đục, hơi bóng, kích thước không đồng đều, dễ bong, khi cạo vụn ta thì như bột trắng hoặc giống nến vụn. Tổn thương thường xuất hiện tại các dùng da hay tì đè, dễ sang chấn như: khuỷu tay, đầu gối, rìa trán, bờ xương trụ cẳng tay,… ở mặt duỗi nhiều hơn mặt gấp. Nhiều trường hợp bị vảy nến ở mặt. Nếu bị vảy nến ở đầu thì trên đầu bệnh nhân có nhiều vảy, tóc mọc xuyên qua những vảy đó. Các tổn thương trên da là triệu chứng vảy nến thường gặp nhất.
Tổn thương ở móng
Nếu bị vảy nến móng tay người bệnh sẽ có biểu hiện rỗ móng, móng tay dày và mủn, người bệnh có thể bị ở cả móng tay và móng chân.
Tổn thương tại khớp
Bệnh nhân bị vảy nến có có thể gặp là viêm khớp mạn tính, cứng khớp, lệch khớp, biến dạng khớp.
Bên cạnh những tổn thương tại các cơ quan trên bệnh nhân có thể bị ngứa nhiều hoặc ngứa ít tùy từng thể bệnh và giai đoạn.
Các thể của bệnh vảy nến
Bệnh vảy nến có 2 thể là vẩy nến thể thông thường và thể đặc biệt. Với mỗi thể có loại thuốc chữa bệnh vảy nến khác nhau
Vảy nến thể thông thường
Căn cứ vào kích thước, vị trí tổn thương mà có thể chia thành các dạng:
Vảy nến thể giọt: các vết tổn thương có đường kính tối đa là dưới 1cm, xuất hiện rải rác khắp người đặc biệt là nửa thân người trên.
Thể đồng tiền: đây là loại phổ biến và điển hình nhất, tổn thương có đường kính khoảng 1-2 cm, hình dạng tròn như đồng xu, vùng trung tâm màu đỏ nhạt, khu vực xung quanh sẫm màu hơn.
Thể mảng: các tổn thương là cá đám lớn có đường kính lớn hơn 2cm, thậm chí là 5-10cm hoặc lớn hơn, xuất hiện tại các vùng hay tì đè.
Thể đảo ngược các tổn thương khu trú tại các nếp gấp của cơ thể.
Vảy nến thể đặc biệt
Vẩy nến thể mụn mủ: đây là thể hiếm gặp, nếu gặp thì thường gặp ở trẻ em, bệnh gây biến chứng là đỏ da toàn thân và khó có thuốc chữa vảy nến triệt để
Vẩy nến đỏ da toàn thân: bệnh thường tiến triển từ vảy nến thông thường do một số yếu tố như chấn thương tinh thần hoặc nhiễm khuẩn. Thể vảy nến đỏ da toàn thân chia làm 2 thể khác nhau là thể khô và thể phù nề ẩm ướt. Đối với dạng này việc sử dụng thuốc chữa vảy nến với liều lượng cao hơn.
Thể khớp ít gặp hơn có khi chỉ có biểu hiện ở khớp mà không hề có tổn thương da. Đây cũng là một trong các biến chứng của bệnh.
biểu hiện bệnh
Các loại thuốc trị vảy nến đặc hiệu
Cho đến thời điểm này, vẫn chưa có thuốc điều trị bệnh vảy nến triệt để mà chỉ có thể duy trì ổn định để bệnh không gây ra biến chứng và giảm bớt sự khó chịu cho người bệnh. Việc điều trị bệnh là cả một thách thức, tất cả các loại thuốc trị vảy nến đều với mục đích là chống viêm và ức chế phân bào tế bào thượng bì da, làm gián đoạn sự tăng sinh quá nhanh của tế bào biểu bì, giảm viêm da
Chiến lược điều trị bệnh gồm 2 giai đoạn điều trị tấn công (làm sạch tổn thương, giảm sự khó chịu do bệnh gây nên, hạn chế tác dụng phụ của thuốc) và giai đoạn duy trì (duy trì sự làm sạch tổn thương bằng sự kết hợp hiệu quả của các loại thuốc trị vảy nến, sự tuân thủ của người bệnh và kinh nghiệm điều trị của bác sĩ), các biện pháp sử dụng có thể là dùng thuốc luân chuyển, đơn độc tùy từng bệnh nhân. Khi dùng thuốc điều trị vảy nến phải phối hơp với liệu pháp tâm lý.
Các thuốc chữa bệnh vảy nến tại chỗ
Người bệnh sử dụng thuốc bôi vảy nến : thuốc bạt sừng bong vảy thuốc mỡ salicylic 2-10% hoặc mỡ BenzoSaly vào vùng da bị tổn thương có nhiều vảy. Khi vảy bong bớt đi hoặc hết thì có thể bôi các chế phẩm chứa steroid như Flucinar, Synalar, Temprosone, Fucicort, Diprosalic…Đây đều là các loại thuốc đặc trị vảy nến thường được các bác sĩ chuyên khoa chỉ định. Ngoài ra bạn có thể tắm gội bằng Sastid hoặc Polytar
Các loại thuốc ức chế chuyển hóa miễn dịch như:
Thuốc Donovex thuộc nhóm Vitamin D tổng hợp có tác dụng làm giảm viêm và ngăn sự tăng sinh tế bào da.
Thuốc mỡ Methotrexate 0,5-1% thuốc này có tác dụng ức chế sản sinh tế bào thượng bì đặc biệt là tế bào sừng. Tuy nhiên thuốc có thể gây đau đỏ , sưng và lợt nhẹ, đối với người mẫn cảm với thuốc này có thể trở thành viêm da dị ứng.
Thuốc mỡ 5-Fluouracil 5% giúp ức chế tăng sinh tế bào thượng bì, nhưng thuốc nhược điểm là có thể gây phản ứng viêm tại chỗ.
Thuốc Glucocorticoid thuốc có tác dụng chống viêm khiến bệnh đỡ nhanh, không gây bẩn quần áo và có mùi khó chịu. Tuy nhiên thuốc có thể gây teo da, rạn da, mụn trứng cá, viêm nang lông, nhờn thuốc.
Vitamin D và dẫn xuất: các chế phẩm vitamin D3-Calcipotrio được bào chế dưới dạng mỡ, crem và dung dịch cho da thuốc có thể dùng hàng ngày hoặc 2 lần/ ngày. Thuốc trị vảy nến này có tác dụng ức chế tăng sinh biểu bì, chống viêm, điều hòa miễn dịch tại chỗ. Thuốc Calcipotriol là thuốc bôi tốt nhất khi điều trị bệnh, thuốc có công dụng làm bệnh đỡ nhanh, tránh nhờn thuốc. Tuy nhiên, thuốc giới hạn tới thể mảng nếu bôi lớn hơn 30% diện tích da có thể gây tăng canxi máu.
Đối với những mảng tổn thương cố thủ trên da đầu thì có thể sử dụng thuốc chữa vảy nến Anthralin. Những mảng nhỏ thì điều trị bằng tiêm steroid tại tổn thương
Tổn thương tại móng thì dùng Calcipotriol dung dịch và gel tazarotene bệnh sẽ cải thiện nhưng đòi hỏi bệnh nhân phải kiên trì. Hiện nay, có loại thuốc hiệu quả hơn cho tổn thương tại móng là sử dụng thuốc uống hay tiêm methotrexate.
Thuốc trị vảy nến toàn thân
Song song với bôi thuốc điều trị tại chỗ bạn cũng cần thuốc điều trị toàn thân khi bệnh trong giai đoạn bùng phát bằng thuốc kháng sinh như Ampicilline hoặc Rovamycin. Có thể dùng thêm thuốc chống ngứa, chống dị ứng như Phenecgan hoặc Chlorpheniramine lúc đi ngủ.
Retinoid và các dẫn xuất: Retinoid là thuốc vảy nến hay được sử dụng (Etretinat và Acitretin). Acitretin: dùng khi bị vẩy nến mụn mủ toàn thân, đỏ da đạt hiệu quả cao. Hiệu quả vừa phải với vẩy nến mụn mủ ở lòng bàn tay, bàn chân. Kết hợp với quang trị liệu để đạt hiệu quả cao hơn.Thuốc này giúp điều biến miễn dịch, chống thâm nhiễm tế bào viêm biểu bì. Thuốc có một số tác dụng phụ như khô niêm mạc, viêm kết mạc mắt, rụng tóc, đau đầu, ngứa,…
Thuốc ức chế phân bào: Methotrexate thuốc trị vảy nến đỏ da, vảy nến mụn mủ toàn thân, thể khớp, thể mảng cứng đầu, dùng uống hoặc tiêm bắp dưới da. Thuốc có tác dụng chống viêm tốt, tiện lợi khi sử dụng, nếu dùng đúng liều lượng ít gây tác dụng phụ, rẻ tiền. Cẩn trọng với bệnh nhân lớn tuổi.
Cyclosporine thuốc đặc trị vảy nến viêm nặng. Sau khi có hiệu quả thì cần giảm dần liều lượng sử dụng. Tuy nhiên thuốc có tác dụng phụ là tăng huyết áp và độc với thận
Một số loại thuốc chữa vảy nến mới và các chất sinh hoc đang được sử dụng để trị bệnh nhưng vì giá thành cao và nhiều tác dụng phụ nên ít được áp dụng ở nước ta như: Infliximab, Etanercep, Adalimumab
Các liệu pháp khác
Sử dụng ánh sáng trị liệu (phototherary): ánh sáng UVB có tác dụng ức chế tăng sinh tế bào biểu bì, cảm ứng tế bào lympho T, giảm số lượng và khả năng trình diện của tế bào Langerhans, tác động lên tế bào keratin. Tuy nhiên, chiếu UVB có thể gây ban đỏ, bỏng rát, da lão hóa sớm do đó ngày nay thường dùng tia UVB phổ hẹp.
Liệu pháp quang hóa((photochemotherapy): dùng PUVA, PUVA giúp ức chế tổng hợp DNA, giảm sự hoạt động của tế bào lympho T, ức chế tế bào sừng, chống phân bào, nhanh chóng làm sạch tổn thương. Phương pháp này hiệu quả khi bệnh đang phát triển hoặc người tái phát bệnh. Khi sử dụng liệu pháp này có tác dụng phụ như đỏ da, lão hóa da, đục thủy tinh thể, tăng nguy cơ ung thư da. Đây là phương pháp hiệu quả nhưng chưa phải là tốt nhất.
Các lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị vảy nến
- Nên vệ sinh da hàng ngày để loại bỏ các vảy bám trên da. Bệnh nhân nên tắm các loại sữa tắm ít kiềm để không làm tổn thương da, cũng không nên tắm nước quá nóng, khiến da khô hơn.
- Sau khi tắm nên thoa các loại kem dưỡng ẩm cho da. Đặc biệt mùa hanh khô nên thoa kem dưỡng ẩm nhiều lần trong ngày.
- Không nên tự ý mua thuốc điều trị mà cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
- Không nên gãi chỗ ngứa da, thường xuyên phơi nắng.
- Nên tái khám định kì để biết được sự tiến triển của bệnh.
- Trong điều trị vẩy nến các biện pháp dự phòng các yếu tố khởi phát bệnh đóng vai trò rất quan trọng vì thế bệnh nhân nên tránh stress, không nên bi quan, nên có lối sống lành mạnh.
Trên đây là các chia sẻ của các bác sĩ phòng khám đa khoa đông phương về bệnh vảy nến là gì và các loại thuốc chữa vảy nến, nếu bạn còn thắc mắc xin liên hệ 0972.666.497 hoặc CHAT cùng bác sĩ tư vấn da liễu để được giải đáp MIỄN PHÍ.
Facebook: Phòng khám Da Liễu Đông Phương
Chúc các bạn sức khỏe dồi dào!
